JKY – ၶုတ်းသႅင်ၶုတ်းၼႂ်းလိၵ်ႈ

သဵၼ်ႈမၢႆလိၵ်ႈလူင်

လိၵ်ႈလူင်တီႈၸၼ်ႉၸွမ်ပုတ်ႉထမိူင်းတႆး ၽိုၼ်ပပ်ႉလိၵ်ႈလူင်တင်းၼမ် ဢၼ်ၸဝ်ႈတႃႇၼၶဝ်လၢႆလၢႆတီႈ မွပ်ႈတၢၼ်းထိုင်ၸၼ်ႉၸွမ်ပုတ်ႉထမိူင်းတႆးၼၼ်ႉ ယၢမ်းလဵဝ် ၽူႈႁဵတ်းၵၢၼ်လႄႈၽူႈလဵပ်ႈႁဵၼ်းလိၵ်ႈလူင်တီႈၸၼ်ႉၸွမ် ဢွၼ်ၵၼ်ႁဵတ်းသဵၼ်ႈမၢႆႁူဝ်ႁုပ်ႈမၼ်းယဝ်ႉတူဝ်ႈၵႂႃႇတွၼ်ႈၼိုင်ႈ၊ ဢၼ်လႆႈႁဵတ်းယဝ်ႉတေႃႇထိုင်လိူၼ်မေႇ ပီ 2020 ၼႆႉ ပပ်ႉလိၵ်ႈလူင်တင်းသဵင်ႈ မီး 500 ပၢႆယဝ်ႉဢေႃႈ။ ၼဵၵ်းလူတ်ႇဢဝ်ၽိုၼ်သဵၼ်ႈမၢႆလိၵ်ႈလူင် SSBU တီႈၼႆႈ Download a PDF version of the SSBU’s Lik Loung List here.

လိၵ်ႈပဵၼ်သၢႆလႅင်း

တၢင်းႁူႉၼႂ်းလိၵ်ႈလူင်သတိပထၢၼ်ႇတြႃး ႁူဝ်ၶေႃႈတြႃးထမ်းၸဝ်ႈၶဝ်ႈၸိုဝ်ႈ – သတိပထၢၼ်ႇဝတ်ႉထု တီႈမီးလိၵ်ႈလူင် – ဝတ်ႉတိယသထၢၼ် မႄႈတႅင် ၵဵင်းမႆႇ မိူင်းထႆး ပီတႅမ်ႈဢွၵ်ႇ – ပီသႃႇသၼႃႇပုတ်ႉထၸဝ်ႈ 2427 / ပီၵေႃးၸႃႇ 1245 (မွၵ်ႈပီၶရိတ်ႉ 1883) ပီၶိုၼ်းထုတ်ႇၵူးဢွၵ်ႇၽိုၼ်ၼႆႉ – ပီသႃႇသၼႃႇပုတ်ႉထၸဝ်ႈ 2444 / ပီၵေႃးၸႃႇ 1262 (မွၵ်ႈပီၶရိတ်ႉ 1900) ၸိုဝ်ႈၸဝ်ႈတႃႇၼ – သၢင်ႇၼွႆႇၶဝ်ၸဝ်ႈၽူဝ်မေး ပပ်ႉၽိုၼ်သတိပထၢၼ်ႇဝတ်ႉထု ဢၼ်မီးတီႈဝတ်ႉတိယသထၢၼ် ဝဵင်းမႄႈတႅင် ၸႄႈတွၼ်ႈၵဵင်းမႆႇ မိူင်းထႆးၼၼ်ႉ ၶႃႈႁဝ်းလႆႈထႆႇပဵၼ်ၶႅပ်းႁၢင်ႈတီႇၵီႇတိူဝ်ႇဝႆႉမိူဝ်ႈပီ 2005 သေ တိုၵ်ႉသွၵ်ႈလူတူၺ်းၶိုၼ်းမိူဝ်ႈၼႆႉဢိတ်းဢွတ်း။ ၶႅပ်းႁၢင်ႈတႃႇၽိုၼ်တြႃး ႁူဝ်ၼႆႉ တင်းမူတ်းမီးၸမ် 270 ၶႅပ်း။ ယိူင်းဢၢၼ်းဝႃႈ တေမႄးထတ်းတတ်းလီလီသေ တေႃႇၸပ်းၵၼ်ပဵၼ်ပပ်ႉတီႇၵီႇတိူဝ်ႇ(PDF)ၼႆယူႇ။ သင်ဝႃႈၽူႈလူလိၵ်ႈႁဝ်းၶဝ် ႁၼ်မႅၼ်ႈထမ်းတြႃးႁူဝ်ၼႆႉ မီးဝႆႉတၢင်ႇတီႈၸိုင် ႁၼ်ထိုင်ဝႃႈ ႁဝ်းၶႃႈလီတိတ်းတေႃႇၵၼ် လႅၵ်ႈလၢႆႈတၢင်းႁူႉၵၼ်ယူႇ ၼႆဢေႃႈ။Continue reading “လိၵ်ႈပဵၼ်သၢႆလႅင်း”

ပၢင်ၵုမ်ၶွၼ်ႇၾရႅၼ်ႉလိၵ်ႈလူင်

ၶုတ်းသႅင်ၶုတ်းၼႂ်းလိၵ်ႈ ၼႂ်းလိူၼ်တီႇၸိမ်ႇပိူဝ်ႇ ပီ 2013 ၼၼ်ႉ ၸဝ်ႈၶူးလူင်ပႃႇမွၵ်ႉၶ တွၵ်ႉတိူဝ်ႇ ၶမ်းမၢႆထမ်မသႃမိ လႆႈဢွၼ်ႁူဝ် ၸဝ်ႈသင်ႇၶလႄႈ ၸဝ်ႈၸရေးၶဝ် ႁဵတ်းသၢင်ႈပၢင်ၵုမ်ၶွၼ်ႇၾရႅၼ်ႉလိၵ်ႈလူင် ပွၵ်ႈၵမ်းၼိုင်ႈ တီႈဝတ်ႉဝိႁၢၼ် ဢွင်ႇမျေႇၽုင်ႇသႃႇ ၵျွင်းတႆးၵဝ်ႈလၵ်းၼၼ်ႉသေ ႁူဝ်ၶေႃႈၶိုၵ်ႉတွၼ်းၶွင်ပၢင်ၵုမ်ၶွၼ်ႇၾရႅၼ်ႉၼႆႉၵေႃႈ သႂ်ႇ ၸိုဝ်ႈဝႆႉဝႃႈ “ၶုတ်းသႅင်ၶုတ်းၼႂ်းလိၵ်ႈ” ပွင်ႇဝႃႈ ဢွၼ်ၵၼ်ၶူၼ်ႉၶႂႃႉသွၵ်ႈႁႃတၢင်းႁူႉၼႂ်းလိၵ်ႈလူင် ဢၼ်မီးၵႃႈ ၶၼ်ယႂ်ႇလူင် ၼႆယဝ်ႉ။ ပၢင်ၵုမ်ၶွၼ်ႇၾရႅၼ်ႉလိၵ်ႈလူင်ပွၵ်ႈၵမ်းသွင် ႁဵတ်းတီႈဝတ်ႉ ႁူဝ်လွႆ ဝဵင်းလၢႆးၶႃႈ ၼႂ်းလိူၼ် တီႇၸိမ်ႇပိူဝ်ႇ 2014၊ ႁဵတ်းႁွမ်းၵၼ်တင်းပွႆးယၢတ်ႇၼမ်ႉႁူင်းထမ်းလူင် တီႈဝတ်ႉႁူဝ်လွႆ၊ ပဵၼ်တီႈဝၢၼ်ႈၵိူတ်ႇၸႃႇတိၸဝ်ႈၶူး လူင်သေ သမ်ႉမႅၼ်ႈမိူဝ်ႈဢႃႇယုၸဝ်ႈ ႁဝ်းလႆႈႁႃႈသိပ်းပီတဵမ်လႄႈ ပဵၼ်ပႃးပၢင်ပွႆးႁဵတ်းၵၢၼ်တၢင်းလီ လူႇတၢၼ်းဝၼ်းၵိူတ်ႇ ပီၵွၼ်းၶမ်းလႂ်လႄႈ ပဵၼ်ပွႆးယႂ်ႇလူင် ၵိုၼ်းတႄႉၵိုၼ်းဝႃႈယဝ်ႉ။ ပၢင်ၵုမ်ၶွၼ်ႇၾရႅၼ်ႉလိၵ်ႈလူင်ပွၵ်ႈၵမ်းသၢမ် ႁဵတ်းတီႈၵျွင်းၵၢင်မိူင်း ဝဵင်းလႃႈသဵဝ်ႈ ၼႂ်းလိူၼ်တီႇၸိမ်ႇပိူဝ်ႇ 2015၊ ပၢင်ၵုမ်ၶွၼ်ႇၾရႅၼ်ႉလိၵ်ႈလူင်ပွၵ်ႈၵမ်းသီႇ ႁဵတ်းတီႈၵျွင်းၵျိၼ်းတေႃႇယၢၼ်ႇ(ၵျွင်းပုတ်ႉထၶွင်ၸၢဝ်းၶႄႇ) တီႈဝဵင်းတႃႈလိူဝ်ႇ(မၼ်းတလေး) ၼႂ်းလိူၼ်တီႇၸိမ်ႇပိူဝ်ႇ 2016၊ ပၢင်ၵုမ်ၶွၼ်ႇၾရႅၼ်ႉလိၵ်ႈလူင်ပွၵ်ႈၵမ်းႁႃႈ ႁဵတ်းတီႈဝတ်ႉပိတၵတ်ႈ(ငဝ်ႈငုၼ်းမုၵ်ႉၸုမ်းလူင်သင်ႇၶၸိုင်ႈတႆး)Continue reading “ပၢင်ၵုမ်ၶွၼ်ႇၾရႅၼ်ႉလိၵ်ႈလူင်”

Lik Loung: The Tai “Great Text” Tradition

The history of Tai Lik Loung or the Shan “great text” is at least 500 years old. The Tai words “Lik Loung” literally mean “great text” [lik = text; loung = great], referring to a type of Shan poetic literature, most of which were composed especially for recitation rituals, namely, reading out loud to anContinue reading “Lik Loung: The Tai “Great Text” Tradition”